Roślina ta należy do rodziny liliowatych i obecnie znanych jest około 60 jej odmian na świecie. Jak głosi mit grecki grecki roślina ta powstała z kilku kropel magicznego napoju, które upadły na glebę w krainie o legendarnej nazwie Kolchida, u stóp Kaukazu. Krople przekształciły się w oryginalne kwiaty. Roślinie nadano nazwę Colchicum dla upamiętnienia miejsca jej mitycznych narodzin.
Spis treści
Pochodzenie i naturalne środowisko zimowita
Zimowit Colchicum przyniesiony został do Europy z obszaru śródziemnomorskiego i Azji Środkowej, w tych miejscach występuje on rdzennie. W Polsce obszar występowania tej rośliny wyznacza jej północne krańce zasięgu europejskiego. Naturalnie spotkamy go na terenie naszego kraju w niższych partiach górskich polskich Karpat i Sudetów aż do I partii regla dolnego, rzadziej na nizinach podgórskich. Zimowit upodobał sobie wilgotne łąki, widne lasy mieszane i rzadkie zarośla.
Wymagania i stanowisko do nasadzeń
Roślina ta w naturze najlepiej czuje się na górskich zboczach, lekko wilgotnych i okresowo nasłonecznionych. Miejsc z wilgocią i delikatnym nasłonecznieniem należy szukać jej także w ogrodzie. Sprawdzą się w tym celu delikatne skalniaki osłonięte przed nadmiernym wiatrem niezacieniającymi krzewami zielonymi, które stanowią piękne tło dla zimowitów, które najchętniej są sadzone na rabatach, skalniakach i trawnikach. Powstają tak barwne kobierce. Zimowit lubi gleby świeże lub wilgotne, w szczególności gliniasto-ilaste albo gliniasto-piaszcyste, bogate w próchnicę i inne składniki mineralne.
Pielęgnacja zimowitów ogrodowych
Kluczowy dla pielęgnacji zimowitów jest sposób postępowania z bulwami. Sadzimy je w odległości od 15 do 20 centymetrów. Nie musimy okopywać ich ziemią, gdyż bulwy nie przemarzają. W jednym miejscu mogą pozostać one przez kilka lat, a następnie, aby nie zagęściły się nadmiernie, trzeba je wykopać i rozsadzić. Najlepszy termin na rozsadzanie to koniec czerwca. Wykopaną z ziemi bulwę należy od razu przesadzić lub przechować w suchym i umiarkowanie ciepłym miejscu aż do połowy sierpnia. Nowe rośliny sadzimy także w tym okresie (koniec czerwca-połowa sierpnia). Najlepszym okresem na sadzenie nowych roślin jest jednak czas pomiędzy 10 a 15 sierpnia. Zimowit Colchicum kwitnie w stanie bezlistnym: z łodygi wyrasta kwiat. Okres kwitnienia rozpoczyna się we wrześniu i kończy wraz z końcem października, stąd też popularna w Polsce najpopularniejsza nazwa najbardziej znanej odmiany tej rośliny to Zimowit Jesienny.
Wygląd i różnorodność rośliny
Zimowit wyglądem przypomina krokusa. Jego barwy oscylują wokół jasnego fioletu i ciemnego granatu, kolory są jednak zróżnicowane i zależą od lokalnych warunków stanowiskowych, w tym stopnia zakwaszenia gleby. Oprócz najbardziej znanego w Polsce Zimowita Jesiennego, najczęściej przybierającego barwę jasnego fioletu do udanej uprawy w naszym kraju nadaje się również Zimowit Bizantyjski wyglądem przypominający nieco bizantyjską rozetę, znacznie bardziej rozchylający płatki od Zimowita Jesiennego. Miłośnicy zimowitów doceniają także intensywną, słoneczną żółć Zimowit Sternbergia, która przełamuje stereotyp – nieco demonicznych barw – fioletu i granatu kojarzony w Polsce z zimowitami.